Nhật Bản – đất nước của hoa anh đào, núi Phú Sĩ và tinh thần truyền thống bền bỉ – không chỉ nổi tiếng với công nghệ hiện đại, mà còn với hệ thống lễ hội, ngày lễ và phong tục giàu bản sắc văn hóa.

Mỗi tháng trong năm, người Nhật đều có những dịp đặc biệt để tưởng nhớ tổ tiên, cầu may mắn, tri ân thiên nhiên và gắn kết cộng đồng.
Đối với người lao động hoặc du học sinh Việt Nam tại Nhật, hiểu được những ngày lễ này không chỉ giúp hòa nhập nhanh hơn, mà còn cảm nhận sâu sắc hơn về tâm hồn và tinh thần Nhật Bản.

1. Tháng 1 – Tết Nguyên đán (お正月 – Oshōgatsu)

Tết Nguyên đán là ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Nhật, diễn ra từ ngày 1 đến 3 tháng 1.

• Người Nhật dọn dẹp nhà cửa cuối năm, treo kadomatsu (chùm tre và lá thông) trước cửa để đón Thần Năm Mới.

• Trong những ngày đầu năm, họ đi viếng đền (Hatsumōde) để cầu sức khỏe, may mắn, công việc thuận lợi.

• Món ăn truyền thống: Osechi ryōri (hộp thức ăn Tết), mỗi món mang một ý nghĩa khác nhau: tôm tượng trưng cho tuổi thọ, đậu đen cho sức khỏe, trứng cá tượng trưng cho phúc lộc.

📌 Đối với người Việt tại Nhật, Tết Nhật là dịp đặc biệt để trải nghiệm không khí sum vầy và sự trang nghiêm của truyền thống xứ Phù Tang.

2. Tháng 2 – Lễ hội ném đậu xua đuổi tà ma (節分 – Setsubun)

Diễn ra vào ngày 3 tháng 2, Setsubun đánh dấu sự chuyển giao giữa mùa đông và mùa xuân.

• Người Nhật thực hiện nghi thức ném đậu rang (mame-maki) để xua đuổi tà ma, gọi may mắn về nhà.

• Khi ném đậu, họ hô to: “鬼は外! 福は内!” (Oni wa soto! Fuku wa uchi! – “Quỷ ra ngoài! Phúc vào trong!”).

• Trẻ em Nhật rất thích lễ hội này vì được hóa trang thành “yêu quái nhỏ”.

📌 Ý nghĩa sâu xa: xua bỏ điều xui xẻo, khởi đầu năm mới bình an.

3. Tháng 3 – Lễ hội búp bê (ひな祭り – Hina Matsuri)

Diễn ra vào ngày 3 tháng 3, đây là ngày lễ dành cho các bé gái.

• Gia đình có con gái sẽ trưng bộ búp bê Hina mặc kimono truyền thống để cầu chúc con lớn lên khỏe mạnh, hạnh phúc.

• Món ăn đặc trưng: bánh gạo hishi mochi ba màu (trắng – hồng – xanh) tượng trưng cho sự thanh khiết, may mắn và sức sống.

📌 Đây là dịp thể hiện tình yêu thương gia đình và lòng biết ơn cha mẹ.

4. Tháng 4 – Lễ hội hoa anh đào (花見 – Hanami)

Tháng 4 là mùa anh đào nở rộ, cũng là mùa bắt đầu năm học và năm tài chính mới ở Nhật.

• Người dân tụ tập dưới tán anh đào, picnic, chụp ảnh, ca hát, uống rượu sake – gọi là “Hanami”.

• Đây là dịp để tận hưởng vẻ đẹp mong manh của hoa sakura và suy ngẫm về sự ngắn ngủi của cuộc đời – tinh thần “mono no aware”.

📌 Lao động và du học sinh Việt rất thích Hanami, vì không khí vui vẻ, gần gũi và chan hòa.

5. Tháng 5 – Ngày của trẻ em (こどもの日 – Kodomo no Hi)

Diễn ra ngày 5 tháng 5, là ngày tôn vinh trẻ em trai (nay mở rộng cho tất cả trẻ em).

• Gia đình treo cờ cá chép (koinobori) ngoài cửa, tượng trưng cho sức mạnh, nghị lực và thành công.

• Trẻ em ăn bánh gạo Kashiwa mochi, đi lễ đền để cầu bình an.

📌 Cá chép vượt vũ môn trở thành rồng – biểu tượng của tinh thần vượt khó, rất gần với triết lý người Việt “Có chí thì nên.”

6. Tháng 7 – Lễ hội Ngưu Lang Chức Nữ (七夕 – Tanabata)

Theo truyền thuyết Trung Hoa, hai ngôi sao Altair và Vega (Ngưu Lang – Chức Nữ) chỉ được gặp nhau mỗi năm một lần vào ngày 7/7.

• Người Nhật viết điều ước lên mảnh giấy màu (tanzaku) và treo lên cành trúc.

• Thành phố Sendai là nơi tổ chức lễ hội Tanabata lớn nhất Nhật Bản.

📌 Đây là dịp cầu mong cho tình yêu, công việc và học tập thuận lợi.

7. Tháng 8 – Lễ Vu Lan (お盆 – Obon)

Một trong những lễ truyền thống quan trọng nhất, diễn ra giữa tháng 8 (13–15/8).

• Người Nhật tin rằng linh hồn tổ tiên trở về thăm con cháu trong dịp này.

• Các gia đình dọn dẹp bàn thờ, thắp đèn lồng và về quê sum họp.

• Nhiều lễ hội múa Bon Odori được tổ chức khắp nơi – mọi người mặc yukata, múa vòng quanh trống.

📌 Obon mang ý nghĩa tri ân tổ tiên và gắn kết gia đình, tương tự lễ Vu Lan – Rằm tháng Bảy của Việt Nam.

8. Tháng 9 – Ngày tôn kính người cao tuổi (敬老の日 – Keirō no Hi)

Diễn ra vào thứ Hai tuần thứ ba của tháng 9, là dịp tôn vinh những người già trong xã hội.

• Con cháu tặng quà, gửi thiệp cảm ơn ông bà, cha mẹ.

• Chính quyền tổ chức sự kiện văn nghệ, trao quà cho người cao tuổi.

📌 Đây là nét đẹp đạo đức “tôn kính người già” mà lao động Việt có thể học hỏi khi sống trong xã hội Nhật.

9. Tháng 10 – Mùa lễ hội văn hóa & thể thao

Tháng 10 là mùa Bunkasai (文化祭 – Lễ hội văn hóa) tại các trường học, đại học.

• Học sinh, sinh viên tự tổ chức gian hàng, biểu diễn nghệ thuật, nấu ăn, cosplay.

• Đây là dịp thể hiện tinh thần tập thể, sáng tạo và đoàn kết.
  Ngoài ra, ngày 10/10 là Ngày Thể thao Quốc dân (体育の日 – Taiiku no Hi) – khuyến khích người dân tập luyện, nâng cao sức khỏe.

10. Tháng 12 – Giáng sinh (クリスマス – Christmas) & Giao thừa (大晦日 – Ōmisoka)

Dù không phải quốc gia Thiên Chúa giáo, Giáng sinh ở Nhật vẫn là dịp vui vẻ, ấm áp.

• Các con phố rực rỡ ánh đèn, người dân tặng quà, ăn bánh kem và gà rán (một “phong tục lạ” do ảnh hưởng từ KFC Nhật!).

• Sau Giáng sinh là Ōmisoka (31/12) – đêm giao thừa, người Nhật ăn mì trường thọ (toshikoshi soba), xem chương trình ca nhạc “Kōhaku Uta Gassen” và chờ tiếng chuông chùa vang 108 lần – xua tan 108 điều phiền muộn.

📌 Đó là cách người Nhật khép lại năm cũ với lòng biết ơn và mở ra năm mới với hy vọng mới.

11. Phong tục đặc trưng xuyên suốt năm

Ngoài những lễ hội theo tháng, người Nhật còn duy trì nhiều phong tục đẹp quanh năm:

• Cúi chào (ojigi): thể hiện sự tôn trọng và biết ơn.

• Giữ gìn vệ sinh: mang theo túi rác cá nhân, không xả rác nơi công cộng.

• Tặng quà (Omiyage): khi đi xa về, luôn mang quà nhỏ cho đồng nghiệp, bạn bè.

• Lễ nghi trong ăn uống: nói “Itadakimasu” trước khi ăn và “Gochisousama deshita” sau khi ăn.

📌 Những thói quen này phản ánh tinh thần kỷ luật, tôn trọng và lòng biết ơn – cốt lõi văn hóa Nhật Bản.

Kết luận

Từ lễ hội hoa anh đào đến lễ Obon, từ Tết Oshōgatsu đến Giáng sinh, mỗi ngày lễ ở Nhật Bản đều mang trong mình ý nghĩa nhân văn sâu sắc: tôn trọng thiên nhiên, tri ân tổ tiên, đề cao kỷ luật và gắn kết con người.

Đối với người Việt sinh sống, học tập và làm việc tại Nhật, hiểu được những ngày lễ này không chỉ giúp hòa nhập văn hóa mà còn giúp ta trân trọng hơn giá trị truyền thống của chính dân tộc mình.

Tại VJMHR, chúng tôi không chỉ đồng hành trong hành trình xuất khẩu lao động, mà còn giúp học viên hiểu sâu về văn hóa và phong tục Nhật Bản – để khi sang Nhật, mỗi học viên không chỉ làm việc tốt mà còn sống đẹp, được yêu quý và tôn trọng.

👉 Liên hệ Hotline: 0814 678 282 để được tư vấn chi tiết chương trình du học – lao động Nhật Bản an toàn, chuyên nghiệp và trọn gói nhất!